Woonwagen starters

Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft meermaals erkend dat woonwagenbewoners, inclusief jongeren, een specifieke positie innemen die niet gelijkgesteld kan worden aan reguliere woningzoekenden. Dit betekent dat standaard toewijzingsregels vaak disproportioneel zijn wanneer deze worden toegepast op woonwagenbewoners.

Relevantie van EHRM-uitspraken en het recht op woonwagenplaatsen

• Culturele bescherming: Woonwagenbewoners maken deel uit van een erkende minderheid met een eigen cultuur en manier van leven. Het onthouden van standplaatsen aan woonwagenjongeren wordt gezien als een directe schending van het recht op huisvesting en culturele identiteit.
• Continuïteit binnen de gemeenschap: Jongeren die opgroeien binnen de woonwagengemeenschap hebben vaak geen alternatieven buiten deze gemeenschap. Het ontbreken van woonwagenplaatsen leidt tot uitsluiting en verlies van culturele binding.
• Aparte toewijzing: Jongeren uit woonwagenfamilies mogen niet worden behandeld als reguliere starters die via sociale huur of koopwoningen worden voorzien. Er moeten specifieke woonwagenplaatsen of uitbreidingslocaties beschikbaar zijn om te voorzien in hun behoefte.

Praktijkvoorbeelden en jurisprudentie

• Verenigd Koninkrijk - Case of Chapman v. the United Kingdom (2001): Het Hof erkende dat het ontbreken van standplaatsen een belemmering vormt voor de traditionele woonwijze van woonwagenbewoners.
• Frankrijk - Case of Winterstein v. France (2013): Het Hof benadrukte dat het gebrek aan geschikte locaties voor woonwagenbewoners een schending kan zijn van Artikel 8 EVRM (recht op privéleven en familie). Frankrijk werd opgeroepen meer standplaatsen te faciliteren.
• Nederlandse context - ECLI:NL:RVS:2018:2319: De Raad van State oordeelde dat het beleid van gemeenten om woonwagenstandplaatsen te verminderen of niet aan te bieden in strijd is met het EVRM. Gemeenten hebben een positieve verplichting om voldoende plekken te creëren.

Wat betekent dit voor woonwagenjongeren?

• Specifieke woonrechten: Jongeren uit woonwagengezinnen hebben recht op een standplaats binnen of nabij hun gemeenschap, zelfs als reguliere starterswoningen niet beschikbaar zijn.
• Geen afwijzing op basis van woningnood: De schaarste aan reguliere woningen mag geen argument zijn om woonwagenjongeren standplaatsen te weigeren. Hun recht op huisvesting is gekoppeld aan hun cultuur en identiteit.
• Gemeentelijke verantwoordelijkheid: Gemeenten moeten beleid voeren dat aansluit bij de woonbehoefte van woonwagenbewoners, inclusief jongeren. Dit kan betekenen dat uitbreiding van woonwagenlocaties noodzakelijk is.